غذاها یی که دیابتی ها باید بخورند و غذاهایی که دیابتی ها باید از خوردن آن پرهیز کنند.
از نقطه نظر سلامت ،خوردن امر بسیار مهمی محسوب می شود. مهمترین نگرانی در کنترل دیابت کنترل میزان قند خون فرد در محدودۀ طبیعی است، به این منظور فرد دیابتی باید از خوردن برخی از غذاها پرهیز کند و برخی دیگر را که برای کنترل دیابت مفید هستند، مصرف کند.
افرد مبتلا به دیابت باید تلاش کنند که در محدودۀ وزن سلامت باقی بمانند و رژیمی را تبعیت کنند که موارد زیر در آن رعایت شده باشد.
٭کم چرب
٭کم قند
٭کم نمک
٭حداقل 5 وعده میوه و سبزی تازه
٭غذاهایی که حاوی کربوهیدرات های نشاسته ای است در آن زیاد باشد نظیر نان وبرنج. بطور کلی غذایی وجود ندارد که دیابتی ها کلاً از خوردن آن منع شده باشند و نیازی به حذف کامل شکر و مواد شیرین نیست . اما افراد مبتلا به دیابت باید سعی کنند که از غذاهایی که دارای مقدار زیادی قند و چربی هستند، بمقدار کم مصرف کنند. بنابراین اگربه دیابت مبتلا هستید شما می توانید یک بار در ماه به خودتان اجازۀ خوردن کیک یا بیسکویت را بدهید.
خوردن چه غذاهایی برای افراد دیابتی مفید است.
بیماران دیابتی باید مقادیر زیادی میوه و سبزیجات حاوی فیبر زیاد مصرف کنند. مصرف این نوع غذاها نیاز به انسولین را در بدن کاهش می دهد و دلیلش اینست که این غذاها قند را بتدریج به سلولهای بدن تحویل می دهند. رژیم های حاوی فیبر بالا دارای مقدار کروم بالاتری هستند که این مادۀ معدنی برای درمان دیابت بسیار مفید است. بهمین علت مصرف سبزیجات، پیاز، سیر، زنجبیل، تربچۀ قرمز، اسفناج، کلم برگ، خیار، هویج، گوجه فرنگی، کلم و کدوی سبز برای درمان دیابت بسیار مفید هستند.
ماش و لوبیای قرمز تازه و موز نرسیدۀ پخته مواردی هستند که خوردن آنها به بیماران دیابتی توصیه می شود.
دانه های شنبلیله که در آب خیس خورده باشد برای بیماران دیابتی مناسب است در مورد میوه ها توصیه می شود که از میوه هایی نظیر میوۀ گوآوا( guava میوه ای از هندوستان که نام دیگر آن زیتون جنوبی است) ، تمشک، انجیر(تازه کم شیرین)، میوۀ کیوی، سیب، مرکبات، آب انار استفاده کنند. بهتر است این میوه ها را بخشی از وعدۀ صبحانه خود قرار دهید. از آنجائیکه آب میوه دارای فروکتوز (قند میوه) بیشتری است، باعث می شود قندخون شما سریعتر افزایش یابد. بنابراین بهتراست افراد دیابتی آب میوه را همراه با وعدۀ اصلی غذایشان مصرف کنند و بیش از یک لیوان کوچک در روز آب میوه ننوشند.
چند توصیۀ مهم
٭ اگر می خواهید مادۀ شیرینی بخورید به جای شکر ازخرما یا عسل ( به مقدار خیلی جزئی) استفاده کنید.
٭ از برنج قهوه ای به جای برنج سفید استفاده کنید چنانچه از دانه های جوانه زده استفاده می کنید مجاز بخوردن مقدار کمی از آن هستید.
٭روغنهایی نظیر روغن زیتون و روغن بادام زمینی برای افراد دیابتی مفید است، اما باز هم به مقدار مجاز توصیه شدۀ آن توجه کنید.
٭مقدار زیادی آب بنوشید (روزانه 8 تا 10 لیوان).
٭یک بار در هفته ماهی یا غذاهای دریای برای تأمین اسیدهای چرب امگا 3 مصرف کنید.
ادویه هایی نظیر فلفل سیاه، فلفل تند قرمز، خردل و مواد گیاهی و ادویۀ خوراکی را در غذاهایتان استفاده کنید.
سبزیجات خام را به مقدار زیاد مصرف کنید مصرف سبزیجات پخته باعث افزایش سریع قندخون می گردد.
لبنیات بدون چربی مصرف کنید مثل شیر بدون چربی، ماست و پنیر بدون چربی، ماست ساده و از خوردن پنیرها لور ( Cottage cheese) بپرهیزید زیرا مقدار زیادی کربوهیدرات دارد.
برخی از گیاهان و سبزیجات بصورت گیاهان دارویی برای افراد دیابتی تجویز می شود نظیر هندوانۀ ابوجهل Bitter melon و کدوی تلخ Bitter Groud که حتماً باید با مشورت پزشک معالج خود از این گونه داروهای گیاهی استفاده کنید.
چه نوع غذاهایی را نباید افراد دیابتی مصرف کنند؟
٭افراد دیابتی باید گلاً از غذاهای فرآوری شده، شکر سفید، آرد سفید، غذاهایی که محتوی تغذیه ای پائینی دارند(Junk food مثل پفک و...) صرفنظر کنند. از خوردن شیرینجات،گلوگز، قندمیوه(فروکتوز)، کیک، بستنی، شکلات، نوشابه های غیر الکلی ،خامه و غذاهای سرخ شده بپرهیزند.
٭از خوردن هر غذایی که مادۀ نگهدارنده یا مقدار زیادی نمک دارد، بپرهیزند.
٭از مصرف سیگار و نوشیدنی الکلی بپرهیزند.
٭از امتحان کردن بستنی ،شکلات و سایر موادی که بروی آنها نوشته شده است بدون شکر بپرهیزند.
٭غذاهایی که از آردسفید، آرد جو،آرد ذرت، برنج سفید تهیه شده اند و از نان ،شیرینی،کیک، بیسکویت و پای میوه جات بپرهیزند.
٭از خوردن زیاد سبزیجات نشاسته ای نظیر سیب زمینی، چغندر، هویج و نخود و لوبیا بپرهیزند.
٭از محصولات لبنی تغلیظ شده مثل ماست چکیده ،پنیر لور و کشک استفاده نکنید.
٭میوه هایی نظیر موز، انبه، انگور، توت فرنگی، کرمهای میوه و خرما بپرهیزید.
٭از خوردن غذاهای بسته بندی شده نظیر فست فودها، چیپس، غذاهای آمادۀ طبخ ،غذاهای اسنک بپرهیزید.
٭از خوردن آب میوه ها به علت داشتن مقدار زیادتری کربوهیدرات نسبت به میوه های تازه بپرهیزید و از طرف دیگر آب میوه به علت نداشتن فیبرهای غذایی ارزش کمتری نسبت به میوۀ تازه دارد.
چند توصیۀ ضروری درمورد خوردن شام در بیرون از منزل:
٭ از سفارش غذاهایی که کلمۀ مگ، بزرگ، دوبل، جاینت،کومبو، چامبو پسوند آنها است، صرفنظر کنید چون حجم بیشتری دارند و کالری بیشتری به بدن شما می رسانند.
٭ غذاهایی که بصورت کباب شده یا بخارپز طبخ شده اند را سفارش دهید.
٭به جای نوشیدنیهایی نظیر کولا یا آب میوه های مصنوعی یا چای سرد یا نوشیدنیهای داری شکر از آّب یا نوشیدنیهایی بدون کالری سفارش دهید.
٭از سس های سالاد نظیر مایونز بپرهیزید بجای آن سالاد خود را با فلفل ، گوجه و پیاز طعم دار کنید.
٭از سس های چرب یا غذاهای حاوی پودر سوخاری و سیب زمینی سفارش ندهید.
٭یک یا دو قاچ پیتزای نازک با سبزیجات اضافه تر سفارش دهید از سفارش پنیر بیشتر بپرهیزید زیرا به شما کالری ،چربی و سدیم بیشتری می دهد.
٭همیشه برای دسر از یک کاسۀ کوچک ماست سادۀ بدون چربی استفاده کنید یا یک ظرف کوچک سالاد میوۀ تازه سفارش دهید.